Thơ Nguyễn Khuyến (bản Phúc Văn Đường,1925)

This edition of Nguyễn Khuyến's poems was published in 1925, Khải Định 啓定tenth year.
Title : Tam Nguyên Yên Đổ Thi Ca : 三元安賭詩歌 (𤔄+欠 in private user area in HAN NOM A, but does not show well).

Quan Tam Nguyên tên là Nguyễn Văn Thắng, người làng Yên (An) Đổ , Huyện Nam Xương, tỉnh Hà Nam. Ngài xuất chính làm đến tuần phủ, về sau vì đau mắt nặng , ngài cáo (bệnh) về nhà trí sĩ. Khi ngài còn làm học cùng mấy quan Tam Nguyên Vị Xuyên Trần Bích San cùng học quan Hoàng Giáp Tam Đăng Phạm Văn Nghị. Hai ông cùng có tiếng hay chữ, mà văn quan Yên Đổ thần sắc hơn. Bấy giờ, trường Hà, trường Nam còn thi riêng. Khoa Gíp Tý, hai ông cùng đi thi hương, vào hầu quan Tam Đăng. Quan Tam Đăng dặn rằng: "Khoa này, hai anh làm cho thầy hai cái thủ khoa, mà anh Vị Xuyên thì sang năm thi Hội, làm luôn cho thầy cái Nhị Giáp nhé." Quan Tam Nguyên Yên Đổ không thấy thầy dặn mình


làm lấy cái tiến sĩ, thì có ý không bằng lòng. Quan Vị Xuyên phải nói sang mấy quan Yên Đổ : "Thầy thấy tôi hoạt, mà xưa nay vẫn thua anh, nên thầy mong cho tôi, tức là khuyên anh đấy. Chứ khi hội thí, tôi hơn anh thế nào được ."
Khoa thi hương ấy, quả nhiên quan Vị Xuyên đỗ thủ khoa trường Nam, mà quan Yên Đổ đỗ thủ khoa trường Hà, đến năm sau thi Hội, quan Vị Xuyên lại đỗ luôn Hội Nguyên, Đình Nguyên, mà quan Yên Đổ quả nhiên không đỗ. Quan Yên Đổ tức lắm, đổi tên là Nguyễn Khuyến, và ở luôn trong Kinh, vào học Quốc Tử Giám, thi khoa Hội nữa cũng hỏng, lại càng phẫn chí học hành. Qua khoa Hội nữa, là khoa Tân Mùi, thì ngài mới đỗ.